Η αψίδα της Κτισιφώντας, έργο του 6ου αι. η μεγαλύτερη πλινθόκτιστη αψίδα του κόσμου και μοναδικό σωζόμενο κατάλοιπο της αυτοκρατορικής πρωτεύουσας των Σασσανιδών Περσών, πρόκειται να αναστηλωθεί στο πλαίσιο ενός 10-μηνου προγράμματος ανάπλασης.

Οι αρχές του Ιράκ, στο έδαφος του οποίου βρίσκεται το μνημείο (Ν της Βαγδάτης), έχουν έρθει σε επαφή με την Τσέχικη εταιρεία Έβερις, με σκοπό την υλοποίηση του σχεδίου και με την ελπίδα να τονώσουν τον τουρισμό στην περιοχή. Το μνημείο, που βρίσκεται γειτονικά προς το Μαυσωλείο του Σαλμάν Πακ, συντρόφου του Προφήτη Μωάμεθ, ήταν κάποτε σημαντικός πόλος έλξης επισκεπτών και αντανακλά μια κορυφαία στιγμή στην Περσική αρχιτεκτονική. Σήμερα όμως φέρει σημάδια σοβαρής φθοράς: ένας ογκόλιθος έπεσε από την αψίδα την περασμένη χρονιά μετά από ισχυρή βροχόπτωση.

«Ξεκινήσαμε να εργαζόμαστε εδώ πριν από καιρό, μελετώντας την περιοχή», λέει ο Ιμάντ Αμπού Άκλαμ, διευθυντής της Έβερις για το Ιράκ., προσθέτοντας ότι η έρευνα θα πρέπει να έχει τελειώσει τον επόμενο μήνα. «Η διαδικασία αναστήλωσης απαιτεί περίπου 10 μήνες -και περιλαμβάνει τη σταθεροποίηση του εδάφους, τη φροντίδα του βαλτώδους τμήματος της θέσης και τη στερέωση του μνημείου έτσι ώστε να μην πέσουν άλλα τμήματα στο μέλλον».

Η κατασκευή της αψίδας ξεκίνησε το 540 μ.Χ., κατά τη διάρκεια των μακροχρόνιων πολέμων των Σασσανιδών Περσών με το Βυζάντιο. Ήταν τμήμα ανακτορικού συγκροτήματος που είχε ξεκινήσει να κτίζεται τρεις αιώνες πριν και, με 37 μ. ύψος και 48 μ. μάκρος, θεωρείται η μεγαλύτερη πλινθόκτιστη αψίδα του κόσμου. Βρίσκεται 2 χλμ μακριά από τον τάφο του Σαλμάν Πακ, Ζωροαστριστή που έγινε Χριστιανός και στη συνέχεια Μουσουλμάνος, ενώ είχε πωληθεί σε εβραϊκή οικογένεια της Μεδίνας. Το 2004, το Παγκόσμιο Ταμείο Κληρονομιάς ανακοίνωσε ότι, λόγω κακής συντήρησης, η αψίδα ήταν στα πρόθυρα κατάρρευσης. Αξιωματούχοι ελπίζουν ότι η επισκευή της θα αναζωογονήσει τον τουρισμό σε όλη την περιοχή, γνωστή ως Μαντάιν, αν και σήμερα η θέση είναι κλειστή και επισκέψιμη μόνο κατόπιν άδειας.