Απέκτησε καφέ, σε λίγες ημέρες θα είναι έτοιμο το πωλητήριο, ενώ σύντομα ολοκληρώνεται και η ανακαίνιση της βίλας Ιλίσια, των χειμερινών δηλαδή ανακτόρων της δούκισσας της Πλακεντίας κι ενός από τα ομορφότερα κτίσματα των πρώτων χρόνων του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Ήδη οι σκαλωσιές έχουν απομακρυνθεί, απομένουν οι τελευταίες λεπτομέρειες πριν από την παράδοσή της, ενώ ώς το τέλος του φθινοπώρου θα είναι έτοιμος και ο κήπος του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, μια τεράστια ανάσα πρασίνου δίπλα στο πάρκο Ριζάρη και το Λύκειο του Αριστοτέλη στην οδό Ρηγίλλης.

Στο πρότυπο του Νομισματικού

Το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο αξίζει την προσοχή μας. Τα έργα που το είχαν εγκλωβίσει σε σχέση με άλλα μεγάλα μουσεία της πόλης είναι πια στην τελική ευθεία ώστε ώς το τέλος του χρόνου να μπορεί να προσφέρει στους επισκέπτες του μια νέα διέξοδο εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας στο επιβαρυμένο κέντρο.

Το καφέ λειτουργεί στην αυλή του μουσείου δεξιά, απ’ όπου εξέρχεται το κοινό της μόνιμης έκθεσης και της εντυπωσιακής εγκατάστασης στον χώρο των περιοδικών εκθέσεων, του Θόδωρου Παπαγιάννη. Με τιμές 2,80 ευρώ ο ελληνικός καφές και 4,50 ο καπουτσίνο (4 ευρώ πληρώνετε για την είσοδό σας στο μουσείο), οι επισκέπτες έχουν την άνεση να πιουν τον καφέ τους είτε ήρθαν για μια βόλτα στο μουσείο είτε για λίγη δροσιά στο αναψυκτήριο. Στόχος να λειτουργεί ώς τις 11 το βράδυ στο μέλλον (τώρα κλείνει με το μουσείο στις 4 το μεσημέρι), εφόσον βέβαια οι υπηρεσίες του υπουργείου εγκρίνουν την επέκταση στον κήπο (προς τη Β. Κωνσταντίνου) ενός αιθρίου, στα πρότυπα του επιτυχημένου καφέ στο Νομισματικό Μουσείο.

Δίπλα από τον χώρο που εισέρχονται οι επισκέπτες στις συλλογές του μουσείου, ολοκληρώνεται το πωλητήριο στο οποίο πρέπει να δοθεί μεγάλη έμφαση από τη διοίκηση του μουσείου. Τα έργα στον περιβάλλοντα χώρο συνεχίζονται. Η γλυπτοθήκη δείχνει έτοιμη προς την πλευρά του Ωδείου Αθηνών, ενώ η υπαίθρια έκθεση των τάφων κάτω από τα διαφανή στέγαστρα (στην πλευρά του πάρκου Ριζάρη) είναι στο στάδιο της ολοκλήρωσης.

Αντίθετα με τον κήπο στην είσοδο του μουσείου, με τον τεράστιο πλάτανο και τις νεραντζιές που μοιάζει να μη θέλει κανένα χέρι βοηθείας, ο υπόλοιπος στην πίσω πλευρά απαιτεί επιπλέον φυτεύσεις και σίγουρα καθαρισμό και φροντίδα. Τα δέντρα που είχαν φυτευτεί έχουν μεγαλώσει αισθητά μαζί με τις λεβάντες που μοσχοβολάνε σε κάθε κίνηση του αέρα και τις αρμπαρόριζες οι οποίες ψηλώνουν μαζί με τα αγριόχορτα από το πότισμα.

Σε αυτήν την πλευρά, δίπλα στο φυλάκιο, διακρίνει ο επισκέπτης και όλη τη δουλειά που γίνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ, στην παλαίστρα του Λυκείου του Αριστοτέλη. Πίσω από τον φράχτη ο χώρος δείχνει νοικοκυρεμένος. Όταν μάλιστα προχωρήσει η ενοποίηση με τον κήπο του Βυζαντινού Μουσείου —ώς το τέλος του χρόνου, αρχές του επόμενου λένε τώρα—, θα παραδοθεί ένα μεγάλο έργο στην Αθήνα. Όπως ήταν το όνειρο του Δημήτρη Κωνστάντιου για το ΒΧΜ καθώς και της νυν διευθύντριας Αναστασίας Λαζαρίδου. Αρκεί να μην έχουμε νέες καθυστερήσεις.

Όσοι, πάντως, φτάσετε ώς το Βυζαντινό Μουσείο, μη φύγετε χωρίς να επισκεφθείτε τους εκθεσιακούς χώρους και τη μόνιμη συλλογή κι ας την έχετε δει στο παρελθόν. Τα μουσεία, άλλοτε με περισσότερους κι άλλοτε με λιγότερους επισκέπτες, μας δίνουν την ευκαιρία πολλών αναγνώσεων των εκθεμάτων τους. Σταθείτε στον κόσμο του Βυζαντίου, στις αμφιπρόσωπες εικόνες, στις ιστορίες των νομισματικών συνόλων, στη νεότερη εποχή και κλείστε την περιήγηση με την έκθεση του Θόδωρου Παπαγιάννη.

Η σημασία του ψωμιού

Τον τρόπο που σκηνοθέτησε χαρακτηριστικά έργα της καλλιτεχνικής του παραγωγής των τελευταίων 15 χρόνων, τη σημασία του ψωμιού όπως παρουσιάζεται στην πρώτη αίθουσα με τα καρβέλια να δεσπόζουν στον χώρο και μοιραία να συνδέονται με τη χριστιανική λατρεία.

Ο καλλιτέχνης τονίζει την ιερότητα του ψωμιού, τι σήμαινε στα μέρη του όπου «όταν βρίσκαμε ένα κομμάτι ψωμί στον δρόμο, το φιλούσαμε και το βάζαμε στην άκρη για να μην το πατούν οι περαστικοί», θυμίζοντας με τον τρόπο αυτόν, ειδικά στις μέρες μας, ότι «για το ψωμί αγωνίζεται πρώτα ο άνθρωπος».

Και δίπλα στην επόμενη αίθουσα, υψώνονται οι τεράστιες μορφές από ξύλο και μέταλλο, ανακυκλώσιμα υλικά «φορτισμένα με μνήμες και ιστορία». Δικά του «φαντάσματα», ήρωες, εφιάλτες, εθνικοί ευεργέτες, ιερείς, μορφές αγίων, ποιος ξέρει; Σίγουρα όμως γεμάτα αίσθημα γλυπτά.

Όμως εκείνη η μεγάλη πομπή από τις πήλινες μορφές, εκατοντάδες ειδώλια που νομίζεις ότι τρέχουν στο φως, κλέβουν την καρδιά δίνοντας μια αισιόδοξη πλευρά, μια διαφορετική ερμηνεία για τον καθένα μας.