Ο δρόμος ήταν μακρύς και με πολλά… αγκάθια. Στην προσπάθειά του να εκσυγχρονιστεί το υπουργείο Πολιτισμού ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό με τη βοήθεια ψηφιακών εφαρμογών. Αυτές, άλλωστε, ήταν που έφεραν στο φως λάθη και ευτράπελα.

Όπως ότι δεν γνώριζε την προίκα του αλλά και ποιοι… την αξιοποιούσαν. Τώρα, με το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο τα πράγματα μπήκαν στη θέση τους. Γνωρίζει πια τι περιέχει η «τράπεζα» 6.500 αστικών ακινήτων. Βέβαια μέχρι να τα καταγράψει όλα αυτά, εντόπισε πολλά. Μακρυχέρηδες που είχαν οικειοποιηθεί ακίνητά του, πολιτιστικούς φορείς -ειδικά στη Ρόδο- που διαχειρίζονταν ιδιοκτησίες του, λάθη κηρύξεων εξαιτίας λανθασμένων περιγραφών στις δεκαετίες ’60 και ’70, αλλά και διπλοπληρωμένες απαλλοτριώσεις κυρίως στη Σάμο και την Κορινθία.

Παραλείψεις και λάθη εντοπίστηκαν ακόμη και στην Ακαδημία Πλάτωνος όπου σχεδιάζονται μεγάλα έργα. Εκεί η μισή υπηρεσία εργαζόταν για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων και τη δημιουργία αρχαιολογικού πάρκου, ενώ η άλλη μισή βρήκε πως στην καρδιά των 160 στρεμμάτων υπήρχε ακίνητο 200 τ.μ. που δεν είχε ακόμη απαλλοτριωθεί.

Είναι ορισμένα από τα περιστατικά που αποκάλυψε το πρόγραμμα του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου το οποίο online πια δείχνει κηρύξεις, αρχαιολογικές ζώνες και καταγραφές πολλών (όχι όλων ακόμη) αστικών ακινήτων. Εκσυγχρονίζεται με ψηφιακά μέσα το ΥΠΠΟΤ -προσπάθεια ετών- που τώρα αρχίζει να καρπίζει. Μέσα από τα προγράμματα ψηφιακής σύγκλισης (προϋπολογισμός 80 εκατ. ευρώ) και διοικητικής μεταρρύθμισης, το υπουργείο μπορεί να μιλάει πια για σχεδιασμούς σε πολλά επίπεδα. «Κυρίως ότι μπορεί να διευκολύνει τις συναλλαγές του με τους πολίτες αλλά και ότι το πολιτιστικό αγαθό που διαχειρίζεται γίνεται κτήμα όλων πια», λέει η γ.γ. κ. Λίνα Μενδώνη στην «Καθημερινή», επιχειρώντας ένα συμμάζεμα και μια οριοθέτηση της σχέσης υπουργείου-πολίτη.

Διοικητικές διαδικασίες

Ο δεύτερος πυλώνας των προγραμμάτων μετά το αρχαιολογικό κτηματολόγιο είναι η ψηφιοποίηση και διάχυση των κινητών μνημείων και η ανάπτυξη του πληροφοριακού συστήματος του Εθνικού Αρχείου Μνημείων, ενώ ο τρίτος αφορά το πρόγραμμα της απλοποίησης των διοικητικών διαδικασιών τεσσάρων διευθύνσεων του ΥΠΠΟΤ (Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Διεύθυνση Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεώτερων Μνημείων και Διεύθυνση Νεώτερης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς). Τελευταίος πυλώνας, η ψηφιοποίηση όλων των πρακτικών (από την ίδρυσή τους) των Κεντρικών Γνωμοδοτικών Οργάνων.

Μαζί με όλα αυτά σχεδιάστηκαν 40 περίπου έργα συμβατά με τα τέσσερα μεγάλα, τα οποία συμπληρώνουν το ένα το άλλο, με σκοπό να προβάλλουν το πολιτιστικό προϊόν κάθε τόπου. Εδώ εντάσσεται το Ψηφιακό Μουσείο για τον Μέγα Αλέξανδρο, οι Ψηφιακοί Δελφοί, η ψηφιοποίηση και ανάδειξη των κάστρων της Πελοποννήσου, το Μουσείο των Μυκηνών και του Ναυπλίου, το ψηφιακό δίκτυο των αρχαιολογικών χώρων της Αργολίδας και εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα οποία μπορεί κανείς να λάβει μέρος από το σχολείο ή το σπίτι του.

Η ψηφιακή αρχαιολογία δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης ακόμη και της καθημερινότητας μιας ανασκαφής. Η ψηφιοποίηση του Αρχαιολογικού Δελτίου επίσης θα βοηθήσει όπως και η δημιουργία πλατφόρμας πάνω στην οποία το ΤΑΠ θα βάζει τις εκδόσεις του με ένα μικρό αντίτιμο για όσους δεν μπορούν να τις προμηθευτούν. Το πρόγραμμα της καταγραφής-ψηφιοποίησης των κινητών μνημείων που προχωρά το Εθνικό Αρχείο Μνημείων όχι μόνο κατέγραψε αλλά κυρίως αποκάλυψε εκατομμύρια ευρημάτων στις αποθήκες των μουσείων και του υπουργείου. Η ψηφιοποίηση και εισαγωγή στο σύστημα 700.000 κινητών αντικειμένων που θα εισαχθούν σε πλατφόρμα δύο επιπέδων (για το κοινό και τους χρήστες του ΥΠΠΟΤ), είναι η αρχή.

Ακόμα και η απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών, να σταματήσουν επιτέλους οι υπηρεσίες να διαχειρίζονται τεράστιους σε όγκο φακέλους και ο πολίτης να μπορεί να παρακολουθεί την εξέλιξη της υπόθεσής του μέσω του υπολογιστή του, είναι μεγάλο βήμα. Σε ένα γραφειοκρατικό υπουργείο οι πολίτες δεν θα χάνουν χρόνο σε άσκοπα τηλεφωνήματα για το πότε θα εισαχθεί η υπόθεσή τους στο συμβούλιο ή ποια είναι η απόφαση στο αίτημά τους.