Θετικά νέα για την αποκατάσταση του ναού της Παναγίας της Κεράς στο Σάρχο, καθώς η 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων προχωρά στην επικαιροποίηση της μελέτης και του προϋπολογισμού της με στόχο την ένταξη του έργου της αποκατάστασης του ναού και της διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου του σε κάποιο συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα.

Αυτό προκύπτει από την απάντηση του Υφυπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Πέτρου Αλιβιζάτου σε ερώτηση του βουλευτή Ηρακλείου του ΠΑΣΟΚ κ. Μανόλη Στρατάκη σχετικά με τον κίνδυνο κατάρρευσης του ιστορικού ναού της Παναγίας της Κεράς στο Σάρχο του Δήμου Μαλεβιζίου.

Ο ναός της Παναγίας Κεράς βρίσκεται σε δυσπρόσιτη αγροτική περιοχή της κτηματικής περιφέρειας του οικισμού Σάρχου. Είναι κτισμένος σε πλαγιά μικρού φαραγγιού, περίπου 6-7 μέτρα πάνω από χείμαρρο, με συνεχή ροή κατά τη διάρκεια του χρόνου και ακραίες κλιματολογικές συνθήκες (έντονη διαφορά υγρασίας και ηλιοφάνειας). Η επιφάνεια έδρασης του ναού παρουσιάζει κατωφέρεια. Το πρανές είναι χαλαρό και είχε ενισχυθεί στο παρελθόν (1956) από τους κατοίκους με την κατασκευή ξερολιθιάς και δαπέδου από άοπλο σκυρόδεμα περιμετρικά του ναού.

Πρόκειται για ναό που διαμορφώθηκε στον τύπο του δίκλιτου ναού σε τουλάχιστον 2 ή 3 οικοδομικές φάσεις, οι οποίες ολοκληρώθηκαν κατά τη διάρκεια της ενετοκρατίας. Το αρχικό βόρειο κλίτος διατηρεί τοιχογραφικό διάκοσμο.

Οι παραστάσεις είναι δυσδιάκριτες, καθώς καλύπτονται από πυκνό στρώμα αιθάλης. Η 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (ΕΒΑ) πραγματοποίησε το 2010 άμεσες σωστικές και στερεωτικές εργασίες στον τοιχογραφικό διάκοσμο. Τα δύο κλίτη φέρουν πλούσιο διάκοσμο στα ανοίγματά τους.

Η 13η ΕΒΑ σε συνεργασία με τον τέως Δήμο Κρουσώνα (νυν Δήμος Μαλεβιζίου) έχει εκπονήσει μελέτη αποκατάστασης-στερέωσης του ναού και διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου, η οποία έχει εγκριθεί από το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Κρήτης και έχει εκδοθεί απόφαση της 13ης ΕΒΑ. Η μελέτη τελεί υπό επικαιροποίηση των στοιχείων της (ενέργειες και προϋπολογισμός).

Στις 27 Ιανουαρίου 2012 η 13η ΕΒΑ ενημερώθηκε για κατολίσθηση του πρανούς στην περιοχή του ναού, μετά από συνεχείς βροχοπτώσεις. Στην αυτοψία που πραγματοποιήθηκε στις 3/2/2012 διαπιστώθηκε ότι είχε υποχωρήσει το πρανές στα δυτικά του ναού, φτάνοντας σχεδόν ως της ΒΔ γωνία του. Η κατάρρευση αυτή θέτει σε άμεσο κίνδυνο το ναό, καθώς πιθανή αποκόλληση του πρανούς θα συμπαρασύρει το ναό.

Η κατάσταση συνεχίζει να επιδεινώνεται από τις συνεχείς βροχοπτώσεις και την υψομετρική διαφορά από τον αγροτικό δρόμο στο ναό, καθώς τμήμα των ομβρίων υδάτων ακολουθούν την κλίση του εδάφους από τον αγροτικό δρόμο προς το πλάτωμα που βρίσκεται ο ναός και εν συνεχεία καταλήγουν στο δυτικό μέρος της.

Ο Δήμαρχος Μαλεβιζίου κ. Μαμουλάκης προθυμοποιήθηκε να προβεί ο Δήμος με έξοδά του στην κατασκευή τοιχείου αντιστήριξης με φυσικούς ογκόλιθους, το οποίο προβλέπεται από τη μελέτη στη θέση αυτή και με ανάλογα υλικά και προχώρησε άμεσα στην ανάθεσή του σε εργολάβο. Οι εργασίες ξεκίνησαν τη Δευτέρα 6/2/2012, με τη δημιουργία πρόσβασης στο χώρο κάτω από το ναό (6-7 μ. διαφορά), καθαρισμό του πρανούς και μεταφορά μέρους του υλικού για να ξεκινήσει η τοποθέτηση των ογκολίθων.

«Επίσης, διανοίχτηκε πρόχειρο χαντάκι από την κατηφόρα πρόσβασης στο ναό και προς τα ανατολικά και νότιά του έτσι ώστε τα όμβρια να απορρέουν μακριά από το σημείο κατάρρευσης», καταλήγει η απάντηση του Υφυπουργού Πολιτισμού στον Μαν. Στρατάκη.