Ενδιαφέροντα στοιχεία για δύο σημαντικά κέντρα της βόρειας Πιερίας, τη Μεθώνη και την Πύδνα, φέρνουν στο φως οι έστω και περιορισμένες, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, ανασκαφικές έρευνες.

Ίχνη κατοίκησης, τάφοι και τμήματα αρχαίων δρόμων που έχουν έρθει στο φως μαρτυρούν ότι η εκτός των τειχών κατοίκηση της Πύδνας αναπτύσσεται παράλληλα με τους οδικούς άξονες, όπως παρατηρούν οι αρχαιολόγοι της ΚΖ′ ΕΠΚΑ, Ματθαίος Μπέσιος και Αθηνά Αθανασιάδου, που θα ανακοινώσουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στην ΚΕ′ συνάντηση για το αρχαιολογικό έργο (Πέμπτη 1 Μαρτίου, 13.30, Παλαιά Φιλοσοφική Σχολή).

Οι έρευνες στη βόρεια Πιερία καταδεικνύουν τη διαχρονική χρήση των αρχαίων δρόμων, γεγονός που εξηγείται και από το ανάγλυφο του εδάφους. Συνήθως οι σύγχρονοι δρόμοι ταυτίζονται με τους αρχαίους ή βρίσκονται κοντά τους.

Σε συστάδα κιβωτιόσχημων τάφων σε μορφή θήκης, στη Σφενδάμη, βρέθηκαν τα καμένα οστά των νεκρών ενώ γύρω τους εντοπίστηκαν υπολείμματα από νεκρικές πυρές, οι οποίες περιείχαν όστρακα αγγείων, που χρονολογούνται στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. Τα δεδομένα αυτά επιτρέπουν στους αρχαιολόγους να αποδώσουν τις ταφές σε νεκρούς που σκοτώθηκαν σε μάχες κατά την εισβολή των Γαλατών στη Μακεδονία.

Σιδερένια όπλα, χάλκινα και πήλινα αγγεία, από τα οποία ξεχωρίζουν δύο ερυθρόμορφοι κρατήρες, εντοπίστηκαν σε συστάδα συλημένων λακκοειδών τάφων στον οικισμό Αλωνίων. Χρονολογούνται από τα τέλη του 5ου ώς τις αρχές του β′ τέταρτου του 4ου αι. π.Χ. και αυτό είναι σημαντικό, καθώς καλύπτουν ένα χρονολογικό κενό που υπάρχει στα νεκροταφεία της Πύδνας εξαιτίας της μετοίκησης των Πυδναίων από τον Αρχέλαο το 410 π.Χ. Στις Αλυκές Κίτρους ερευνήθηκαν 27 τάφοι. Συγκινητική λεπτομέρεια: σ’ έναν από αυτούς, που ήταν παιδικός, βρέθηκε χάλκινο βραχιόλι με κουδουνάκι (προφανώς κουδουνίστρα).

Αγορά Μεθώνης

Ο Φίλιππος Β′ πολιόρκησε τη φιλικά προσκείμενη στην Αθήνα Μεθώνη και την κατέστρεψε το 354 π.Χ., αναγκάζοντας τους κατοίκους να μετακινηθούν. Η πόλη εγκαταλείφθηκε και δεν ξανακατοικήθηκε. Τα κτίρια της Αγοράς με το πέρασμα του χρόνου κατέρρευσαν.

«Απαλλαγμένη από μεταγενέστερες οικιστικές επεμβάσεις, η Αγορά της Μεθώνης σήμερα μας προσφέρει ένα καλά χρονολογημένο κλειστό σύνολο αγγείων, με τελικό χρονολογικό όριο το 354 π.Χ.», παρατηρεί η αρχαιολόγος Αθηνά Αθανασιάδου.

Η μελέτη των αγγείων από το στρώμα καταστροφής αποκτά ενδιαφέρον καθώς συνδέεται άμεσα με τα ιστορικά γεγονότα που καθόρισαν την τύχη της Μεθώνης. Τα αγγεία που ήρθαν στο φως από την ανασκαφή δύο κτιρίων, προφανώς δημοσίων (κυρίως οικιακά σκεύη, οινοχόες, αρυτήρες, χύτρες, εκχυμωτές, πινάκια, αγγεία πόσεως), μαρτυρούν ότι κατά την πολιορκία της Μεθώνης από τον Φίλιππο Β′ οι κάτοικοι κατέφυγαν μέσα στα κτίρια αυτά. Επιπλέον, σε χώρους των κτιρίων εντοπίζονται πρόχειρες εστίες φωτιάς. Όσοι είχαν εγκατασταθεί εκεί θα έπρεπε να καλύψουν τις καθημερινές ανάγκες για σίτιση.