Τη λήξη της φετινής αρχαιολογικής έρευνας που διενεργήθηκε στην τοποθεσία Μεσόροτσος στο Πραστιό της Πάφου, από τις 29 Ιουλίου ως τις 4 Σεπτεμβρίου 2011, ανακοίνωσε το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου.

Κατά τη φετινή ανασκαφική περίοδο οι έρευνες αποκάλυψαν κατάλοιπα που χρονολογούνται στην Ακεραμική και Κεραμική Νεολιθική περίοδο, στη Χαλκολιθική περίοδο, στην Εποχή του Χαλκού, στην Ύστερη Αρχαιότητα και στη Μεσαιωνική περίοδο. Πρόκειται συνεπώς για μια θέση με στοιχεία που υποδηλώνουν την πιο μακροχρόνια κατοίκηση που έχει εντοπιστεί μέχρι στιγμής στην Κύπρο.

Οι έρευνες επικεντρώθηκαν σε οκτώ συνολικά περιοχές στις οποίες αποκαλύφθηκε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα στρωματογραφία που παρουσιάζει αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και άλλα στοιχεία διαφόρων περιόδων.

Τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι κατά τη Νεολιθική περίοδο η θέση λειτουργούσε ως μια εφήμερη κατασκήνωση η οποία στη συνέχεια εξελίχθηκε σε μόνιμο οικισμό. Ο οικισμός ανήκει χρονολογικά στην περίοδο κατά την οποία υιοθετήθηκε η χρήση της κεραμικής στο νησί. Ανασκάφηκαν επίσης και κατάλοιπα που ανήκουν στη Χαλκολιθική περίοδο και στην Εποχή του Χαλκού, φανερώνοντας μια ιδιαίτερα μακροχρόνια χρήση του χώρου.

Κατά την τελευταία φάση της Μέσης Εποχής του Χαλκού οι κάτοικοι του οικισμού ανήγειραν τοίχο πλάτους 1,5 μ. και άγνωστου ακόμη μήκους. Ο τοίχος αυτός σχετίζεται με σειρά από δάπεδα πάνω στα οποία βρέθηκαν αντικείμενα που συνδέονται με οικιακές δραστηριότητες όπως πήλινα ακέραια αγγεία, εργαλεία υφαντικής και εξοπλισμός που σχετίζεται με την επεξεργασία τροφίμων. Αποκαλύφθηκαν επίσης και αρχιτεκτονικά στοιχεία που δίνουν πληροφορίες για τη χρήση του χώρου αυτού.

Το μεγάλο μέγεθος του τοίχου φανερώνει μια σημαντική επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό αλλά είναι επίσης και ένα στοιχείο που καθιστά ιδιαίτερα ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο οικισμός φαίνεται να εγκαταλείφθηκε λίγο μετά την ανέγερση του τοίχου. Η εγκατάλειψη αυτή φαίνεται να συμπίπτει χρονικά με την ανάπτυξη της Παλαιπάφου στην ακτή. Από την Εποχή του Σιδήρου και εξής, και μετά το κενό που παρατηρείται κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, η θέση φαίνεται να βρέθηκε στο επίκεντρο νέων δραστηριοτήτων.

Σε άλλο σημείο του χώρου, βρέθηκε ξερολιθιά πιθανόν της Ύστερης Ρωμαϊκής/Βυζαντινής περιόδου, εύρημα που ρίχνει φως σε άλλα αντικείμενα της ίδιας περιόδου ενώ παράλληλα αποτελεί ένδειξη ότι ο χώρος ήταν σε χρήση κατά τη Βυζαντινή και την ύστερη Μεσαιωνική περίοδο.

Οι αγροτικές δραστηριότητες φαίνεται να κορυφώνονται με την κατασκευή ενός αλωνιού το οποίο σώζεται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση. Το αλώνι αυτό διερευνήθηκε ούτως ώστε να εξακριβωθεί η χρονολόγησή του, η χρήση και η περίοδος εγκατάλειψής του. Έχουν συλλεχθεί και στοιχεία για τη σύγχρονη χρήση του χώρου ούτως ώστε να διαπιστωθεί η σχέση μεταξύ του αρχαίου οικισμού και του σύγχρονου, σήμερα εγκαταλελειμμένου, χωριού Πραστιό που βρίσκεται στην άλλη όχθη του ποταμού.

Συγκεκριμένα, σε κοντινή περιοχή, φημολογείται ότι βρισκόταν η κρυψώνα των γνωστών Χασαμπουλιών, μιας κακόφημης συμμορίας που έδρασε στα τέλη του 19ου αιώνα. Σε αυτό το πλαίσιο συλλέχθηκαν και αντικείμενα που χρονολογούνται στην εποχή αυτή έτσι ώστε να διαφυλαχθεί και η πιο πρόσφατη ιστορία του χώρου.

Η έρευνα διενεργείται από αποστολή του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, υπό τη διεύθυνση του Διευθυντή του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κυπριακών Αρχαιολογικών Ερευνών και Fellow του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου δρος Andrew McCarthy.