Η Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ είναι μουσείο νεοελληνικής τέχνης και λειτουργεί στο Μέτσοβο του νομού Ιωαννίνων από τον Αύγουστο του 1988. Περιέχει έργα Ελλήνων ζωγράφων, χαρακτών και γλυπτών του 19ου και του 20ού αιώνα. Ιδρύθηκε από τον Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα και ανήκει στο ομώνυμο κοινωφελές ίδρυμα ιδιωτικού δικαίου.
Η Μόνιμη Συλλογή
Κύριος άξονας αναφοράς στη λειτουργία της Πινακοθήκης είναι τα έργα της Μόνιμης Συλλογής, η οποία θεωρείται μία από τις πληρέστερες αυτής της περιόδου. Βασικός κορμός της Συλλογής είναι τα 200 έργα που συνέλεξε ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας και δώρισε στο Ίδρυμα, μαζί με το σύγχρονο τριώροφο κτίριο της Πινακοθήκης. Σήμερα τα έργα έχουν υπερδιπλασιαστεί σε αριθμό και παρουσιάζονται σε μόνιμη και σε εναλλασσόμενες εκθέσεις.
Στόχος της μόνιμης έκθεσης είναι να δώσει στον επισκέπτη την ευκαιρία να γνωρίσει τους σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς των τελευταίων δύο αιώνων και να έρθει σε επαφή με τις κυριότερες θεματικές κατηγορίες και τα γνωστότερα ρεύματα της Νεότερης Ελληνικής Ζωγραφικής. Στους τρεις ορόφους της Πινακοθήκης ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει έργα των Λύτρα, Γύζη, Τσόκου, Ράλλη, Ξυδιά, Πανταζή, Βολανάκη, Προσαλέντη, Αλταμούρα, Χατζή, Λεμπέση, Ιακωβίδη, Σαββίδη, Ροϊλού, Παρθένη, Μαλέα, Οικονόμου, Κογεβίνα, Βυζάντιου, Τσίγκου, Σπυρόπουλου, Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Βασιλείου, Τσαρούχη, Μόραλη, Τέτση και πολλών ακόμα.
Σε ειδική Αίθουσα Σχεδίων και Χαρακτικών εκτίθενται έργα Ελλήνων ζωγράφων και χαρακτών της ίδιας περιόδου (Δωρεά Δημητρίου Τσάμη), ενώ δείγματα προβληματικού των τελευταίων δεκαετιών παρουσιάζονται σε εναλλασσόμενη έκθεση στην Αίθουσα Σύγχρονων Καλλιτεχνών.
Περιοδικές εκθέσεις και άλλες εκδηλώσεις
Σημασία δίνεται επίσης στην οργάνωση περιοδικών εκθέσεων με έργα που συγκεντρώνονται από άλλα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές της χώρας ή του εξωτερικού. Εδώ δίνεται η ευκαιρία να παρουσιαστούν καινούργια ερεθίσματα και να μελετηθεί σε μεγαλύτερο βάθος ή έκταση ένας ειδικότερος τομέας της τέχνης. Οι εκθέσεις αυτές προγραμματίζονται μία ή δύο φορές το χρόνο και είναι θεματικές, αναδρομικές, ομαδικές ή άλλες ειδικότερου ενδιαφέροντος. Οι περιοδικές εκθέσεις συνδυάζονται συνήθως με συμπόσια, συνέδρια ή ημερίδες, καθώς και με συναυλίες, ξεναγήσεις, δημιουργικά εργαστήρια και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Εκπαιδευτικά προγράμματα
Μεγάλο βάρος δίνεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία πλαισιώνουν τη μόνιμη και τις περιοδικές εκθέσεις, συμπληρώνοντας τη λειτουργία της Πινακοθήκης και το παιδευτικό της έργο. Το Παιδικό Εργαστήρι της Πινακοθήκης λειτουργεί σε τακτική βάση για τα παιδιά της περιοχής, που συμμετέχουν δωρεάν, σε οργανωμένους κύκλους συναντήσεων, για να πειραματιστούν, να δημιουργήσουν, να μάθουν τεχνικές και να έρθουν σε επαφή με την τέχνη.
Εκδόσεις
Πλούσια είναι τέλος η εκδοτική δραστηριότητα της Πινακοθήκης που συμπληρώνει τη λειτουργία του μουσείου και τους εκάστοτε στόχους της. Οι εκδόσεις του μουσείου εμπίπτουν σε τέσσερις κυρίως κατηγορίες: α) Βιβλία τέχνης, κατάλογοι εκθέσεων, πρακτικά συμποσίων, β) εκπαιδευτικά – βιβλία, φυλλάδια, παιχνίδια, γ) κάρτες, αφίσες, βιντεοταινίες, και δ) έργα λογοτεχνικά και επιστημονικά του Ευαγγέλου Αβέρωφ.
Ίδρυμα Ευάγγελου Αβέρωφ – Τοσίτσα, Μέτσοβο, Τ.Κ. 44200, Μέτσοβο (Νομός Ιωαννίνων). Τηλέφωνο: +30 26560 41210, +30 210 6778244 Φαξ: +30 26560 42397, 210 6715543.
Λειτουργεί καθημερινά, εκτός Τρίτης, από τις 10.00 έως τις 16.00 τους χειμερινούς μήνες, και από τις 10.00 έως τις 18.30 το καλοκαίρι.