Ελαφρόν πλοίο που χρησιμοποιήθηκε στις Σποράδες κατά τον 8ο και τον 9ο αιώνα.
Από τον τύπο αυτόν προήλθαν τα περίφημα μυστικά ή μύστικα, με τα οποία μεταφέρονται μηνύματα.
Τα μυστικά και τα μαρτυρηγά, που αρχικώς εκτελούσαν έργο ανίχνευσης, συγκροτούσαν το μανδαταρικόν των πλοϊμων, το τμήμα δηλαδή του πολεμικού στόλου που έκανε κατασκόπευση.
Πηγή : “Ελληνικά πλοία του Μεσαίωνα” , Εκδόσεις : Ευρώπη | Κείμενα : Δημήτρης Μιχαλόπουλος / Εικονογράφηση : Αντώνης Μιλάνος