Μουσείο της Ακρόπολης

Παρθενώνας – Ανατολική ζωφόρος, Μουσείο της Ακρόπολης

Παρθενώνας – περιγραφή Ανατολική ζωφόρος – λίθος VI .
Εικονίζονται οι υπόλοιποι θεοί: ο Ποσειδώνας , ο Απόλλωνας, η Άρτεμη και η Αφροδίτη με τον Έρωτα. Οι τρεις πρώτοι θεοί διατηρούνται πολύ καλά και σώζουν ανέπαφο και το πρόσωπό τους, ενώ η Αφροδίτη σώζεται αποσπασματικά. Η μορφή του Έρωτα σώζεται σε εκμαγείο.
O Ποσειδώνας εικονίζεται ως ώριμος γενειοφόρος που κάθεται σοβαρός να κοιτάζει κατευθείαν μπροστά του προς την πομπή, σκεπτικός, στην ανάμνηση ίσως της ήττας του από την αντίπαλό του θεά Αθηνά κατά τη διεκδίκηση της Αττικής γης. Όπως δείχνει μια εγκοπή στα σγουρά του μαλλιά, φορούσε μια πρόσθετη χάλκινη ταινία. Φοράει σανδάλια και ιμάτιο που περιβάλλει το κάτω μέρος του κορμού, αφήνοντας το άνω γυμνό. Το δεξί του χέρι κρέμεται στα πλάγια του δίφρου, ενώ με το ανυψωμένο αριστερό πρέπει να κρατούσε την τρίαινα που ήταν ζωγραφιστή. Δίπλα του εικονίζεται ένας άλλος νεαρός θεός, ο Απόλλωνας, προς τα δεξιά, με τον άνω κορμό σε όψη 3/4 και το κεφάλι του στραμμένο προς τα αριστερά, προς τον Ποσειδώνα, με τον οποίο φαίνεται να συνομιλεί. Τα κοντά σγουρά μαλλιά του στόλιζε ένα μεταλλικό στεφάνι που ήταν πρόσθετο, όπως δείχνουν οι οπές προσαρμογής. Το δεξί του χέρι είναι ακουμπισμένο στο ιμάτιο που τυλίγει το σώμα αφήνοντας γυμνό το άνω δεξί μέρος του κορμού, ενώ με το υψωμένο αριστερό πρέπει να κρατούσε πρόσθετο χάλκινο κλαδί δάφνης.
Δεξιά του η θεά ‘Άρτεμη φοράει χιτώνα που έχει γλιστρήσει αποκαλύπτοντας τους ώμους και ιμάτιο. Τα μακριά κυματιστά μαλλιά της φέρονται προς τα πίσω, όπου είναι μαζεμένα σε σάκο. Το μοτίβο του γυμνού ώμου που τώρα πρωτοεμφανίζεται στην αρχαία ελληνική τέχνη θα γίνει αργότερα το χαρακτηριστικό όχι της ‘Άρτεμης, αλλά της Αφροδίτης.
Στη συνέχεια εικονίζεται η Αφροδίτη, που σώζεται αποσπασματικά. Κάθεται αμέριμνα με το άνω μέρος του κορμού σε όψη 3/4. Ακουμπά άνετα τον δεξιό της βραχίονα στον αριστερό μηρό της ‘Άρτεμης, που έχει το αριστερό της χέρι περασμένο γύρω από τον δεξιό βραχίονα της Αφροδίτης, σε μια όμορφη χειρονομία εκδήλωσης αγάπης και τρυφερότητας. Δεν αποκλείεται με αυτόν τον τρόπο να υποδηλώνεται μια κοινή λατρεία των δύο θεοτήτων, που όμως δεν έχει διαπιστωθεί. Και η Αφροδίτη φοράει πλούσια πτυχωμένο χιτώνα με κοντές πορπωμένες χειρίδες, καλύπτρα στο κεφάλι και ιμάτιο εν μέρει ριγμένο στα γόνατά της, εν μέρει να πέφτει εν είδει πτυχωμένου παραπετάσματος στα πλάγια του καθίσματος της. Κοντά στα πόδια της δηλώνεται βραχώδες τοπίο. Με το τεντωμένο αριστερό της χέρι που στηρίζεται στον αριστερό ώμο του γιου της Έρωτα, δείχνει προς την πομπή που έρχεται.
Ο Έρωτας όρθιος γέρνει προς τα πίσω το όμορφο γυμνό κορμί του στηρίζοντας το δεξί του χέρι στα γόνατα της μητέρας του, ενώ με το κατεβασμένο αριστερό κρατάει από τη μακριά λαβή ένα σκιάδιο. Πιθανόν να υποδηλώνεται έτσι η συμμετοχή του στην πομπή των σκιαφόρων που όμως παραλείφθηκαν στη ζωφόρο. Κοιτάζει προς την κατεύθυνση που υποδεικνύει η μητέρα του.
Η μορφή του Έρωτα βρίσκεται σε αντιστοιχία με την μορφή της Ίριδας κοντά στην Ήρα. Είναι σαφής η πρόθεση του καλλιτέχνη να εξάρει αφενός το ύψιστο θεϊκό ζεύγος (Δίας και Ήρα), αφετέρου τη θεά του έρωτα Αφροδίτη που κατεξοχήν συνδέεται με την ανθρώπινη ζωή. Σε κάποια αντιστοιχία είναι ο Ερμής και η Αφροδίτη, θεοί που βρίσκονταν σε επαφή με τους ανθρώπους, γι’ αυτό απ εικονίσθηκαν πλησιέστερα προς την πομπή.
Κοντά στα πόδια των μορφών αυτών, καθώς και του Δία και της Ήρας δηλώνεται βραχώδες τοπίο. Δεν είναι όμως σαφές που βρίσκονται οι 12 θεοί: στον Όλυμπο ή στην Ακρόπολη κοντά στον τόπο της απόληξης της πομπής, ενώ υπάρχει και η άποψη, ότι βρίσκονται στην Αγορά στον περίβολο των 12 θεών, από όπου περνούσε η πομπή των Παναθηναίων.
Οι μορφές αποδίδονται στο γλύπτη Αλκαμένη.