Την προϊστορική Σκύρο ανέδειξαν οι έρευνες του Δ. Θεοχάρη. Όταν ο Θεοχάρης εντόπισε ίχνη της Τελικής Νεολιθικής, δεν θεώρησε πως είναι τα αρχαιότερα. Ευρήματα από την περιοχή της ακρόπολης, από τις Γούρνες και κυρίως από τον όρμο Αχίλλι, τον έκαναν να πιστεύει ότι υπήρχε ανθρώπινη παρουσία στο νησί κατά τη Μεσολιθική περίοδο, ίσως και τους τελευταίους παλαιολιθικούς χρόνους. Η συστηματική ανασκαφή που ενδεχομένως θα τον επιβεβαίωνε δεν έχει γίνει ακόμη.
Το νησί ακμάζει στην περίοδο της Πρώιμης Χαλκοκρατίας. Η κεραμική που βρέθηκε μαρτυρεί στενές σχέσεις με τις Κυκλάδες αλλά και βόρειες επιδράσεις. Στο πέρασμα από το τέλος της 3ης χιλιετίας στις αρχές της 2ης χρονολογείται ο ακμαίος οικισμός που αποκαλύφθηκε στον όρμο Παλαμάρι, στραμμένος προς το βορειοανατολικό Αιγαίο, την Πολιόχνη και την Τροία.
Την προσπάθεια να κατανοήσουμε πώς διαμορφώθηκαν οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των συγκεντρωτικών βασιλείων που κυριάρχησαν στην Ύστερη Χαλκοκρατία και συνέθεσαν τον μυκηναϊκό πολιτισμό δυσχεραίνουν τα κενά που παρατηρούνται στη μεταβατική περίοδο της Μέσης Χαλκοκρατίας. Η παντελής έλλειψη αρχαιολογικών στοιχείων για το μεγαλύτερο μέρος της Ύστερης καθιστά το πρόβλημα οξύτερο. Ένα πλαίσιο από τα τέλη του 14ου ως και τον 12ο αιώνα δίνει η κεραμική από τους τάφους γύρω από την ακρόπολη.
Την ανίχνευση της ίδρυσης του μυκηναϊκού βασιλείου της Σκύρου έρχεται να συνεπικουρήσει η φιλολογική παράδοση: Θέτις και Αχιλλέας, τραγικός θάνατος του Θησέα, μινωικός αποικισμός και Ενυεύς. Η κεραμική στην Ατσίτσα προδίδει μια αδιαμφισβήτητα ανθηρή μυκηναϊκή κοινότητα. Οι τεχνίτες με φαντασία και έντονο τοπικό χρώμα ερμηνεύουν ελεύθερα γνωστά μυκηναϊκά διακοσμητικά θέματα.