Στο άρθρο αυτό εξετάζεται η εξέλιξη των αρχιτεκτονικών μορφών των οικιών στον ελλαδικό χώρο κατά την πρωτογεωμετρική (11ος αι. π.Χ.-900 π.Χ.) και τη γεωμετρική περίοδο (900-700 π.Χ.), σε συνάρτηση με τις κοινωνικές αλλαγές που παρατηρούνται το διάστημα αυτό έως και τη γένεση της πόλης-κράτους. Κατά τους πρωτογεωμετρικούς χρόνους επικρατεί ο απλός ενιαίος επιμήκης τύπος οικίας με τα δωμάτια σε διάταξη το ένα πίσω από το άλλο, ενώ οι διαφορές μεταξύ των οικιών της ελίτ και του υπόλοιπου πληθυσμού ενός οικισμού είναι αρκετά εμφανείς. Κατά τη διάρκεια του 9ου και 8ου αιώνα π.Χ. οι διαφορές αυτές υποχωρούν και σε αρκετές περιοχές οι οικιστικές μονάδες γίνονται πιο σύνθετες, περιλαμβάνοντας τώρα περισσότερα κτήρια που περικλείονται από περίβολο, τα οποία απαρτίζουν έναν σύνθετο και αυτόνομο «οίκο». Στα πρώιμα στάδια της αστικοποίησης και της γένεσης της πόλης-κράτους, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός των οικιών σταδιακά μεταβάλλεται και γίνεται πιο σύνθετος, με περισσότερους χώρους οργανωμένους γύρω από μια κεντρική αυλή ή έναν κοινό διάδρομο, επιτρέποντας τη διαφοροποίηση της χρήσης των χώρων και των δραστηριοτήτων της οικογένειας.