Το ταξίδι το σχεδιάζαμε κοντά ένα μήνα. Τρεις μέρες στη Μακεδονία. Λίγος ο χρόνος, πολλά και ποικίλα τα μέρη που αξίζουν την προσοχή του ταξιδιώτη. Ενώ καταστρώναμε το πρόγραμμα, πήρε το μάτι μου την είδηση: «Θα καθυστερήσει φέτος η εφαρμογή του θερινού ωραρίου λειτουργίας μουσείων και αρχαιολογικών χώρων λόγω εκλογών». Ορίστε;
Αυτό σημαίνει ότι στις 3.00 μ.μ. κλείνουν, που σημαίνει προσέλευση το αργότερο μισή ώρα πριν, που σημαίνει… Το πρόγραμμα δεν έβγαινε με τίποτα.
Και πράγματι όσο και να το προσπαθήσαμε, το πρόγραμμα δεν μας βγήκε.
Επισκεφθήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης πρωί, ήμασταν στην είσοδο γύρω στις 10.00. Καθώς βγάζαμε τα εισιτήρια, ήρθε η ερώτηση (αναμενόμενη αλλά οδυνηρή): «Θέλετε ενιαίο εισιτήριο; Μπορείτε να δείτε και το Βυζαντινό Μουσείο που είναι δίπλα». Το μάτι στράφηκε πονεμένα προς την κατεύθυνση του Βυζαντινού, αλλά το μυαλό ήταν στο Μουσείο της Πέλλας. Έπρεπε να το δούμε κι αυτό, και η ώρα περνούσε. Η απάντηση αυτονόητη. «Όχι, ευχαριστούμε».
Είναι ενδιαφέρον το Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, έχει πολλά να δεις, ήταν και ένα γκρουπ (μάλλον από την Κύπρο) με ξεναγό μια εξαιρετικά παραστατική κυρία, που σε παρότρυνε (χωρίς να το ξέρει) να την ακολουθήσεις, έχει και πωλητήριο (καλό!), ε… πέρασε η ώρα. Βγαίνοντας αγχωμένοι, πέσαμε πάνω στο Καφέ του Μουσείου, που ήταν λες και μας καλούσε… Είχε κόσμο, είχε δέντρα, είχε σκιά, ήταν όνειρο. Βουλώσαμε τα αυτιά μας στο μαγικό τραγούδι του και προσπεράσαμε.
Επιβιβαστήκαμε στα αυτοκίνητα με το μάτι πάντα στο ρολόι (δεν χρειάζεται να το επαναλαμβάνω, ήταν σταθερό μοτίβο) και γραμμή για την Πέλλα. Φτάσαμε στη 1.30 μ.μ. (έχει πολλή κίνηση η Θεσσαλονίκη). Τι να πρωτοδείς σε μιάμιση ώρα; Από όσο θυμάμαι, και από τις φωτογραφίες που βλέπω τώρα, το Μουσείο είναι υπέροχο. Πολλά τα εκθέματα, υπέροχα τα ψηφιδωτά…
Την επόμενη μέρα, το πρόγραμμα είχε Βεργίνα. Ξεκινήσαμε πρωί (για να είμαστε σίγουροι). Περάσαμε αρκετή ώρα προσπαθώντας να ξυπνήσουμε το ενδιαφέρον των μικρών της παρέας. Τους λέγαμε ότι θα έβλεπαν το θέατρο στο οποίο δολοφονήθηκε ο Φίλιππος (στη νέα γενιά αρέσουν τα δράματα!) και στο οποίο ανακηρύχθηκε βασιλιάς ο Αλέξανδρος (ο Αλέξανδρος για κάποιο λόγο τους φαίνεται πολύ ενδιαφέρων τύπος, φαντάζομαι τους θυμίζει ήρωα κάποιου ηλεκτρονικού παιχνιδιού).
Αμ δε… Στο πάρκινγκ του χωριού, ο ευγενικός κύριος δεν μας αφήνει περιθώρια ελπίδας. «Μόνο το μουσείο θα δείτε, ο αρχαιολογικός χώρος είναι κλειστός γιατί γίνονται έργα». Πράγματι φτάνοντας στην είσοδο του χώρου που βρίσκονται οι Βασιλικοί Τάφοι η πινακίδα στα κάγκελα επιβεβαιώνει τα λεγόμενά του. Τραγωδία! Με πολλή καλή θέληση, το ξεπερνάμε κι αυτό. Δεν πειράζει, θα δούμε τον τάφο του Φιλίππου. Τη λάρνακα με το αστέρι της Βεργίνας. Το στεφάνι του. Κάτι είναι κι αυτό. Και τα είδαμε. Και εντυπωσιαστήκαμε. Η επίσκεψη στο μουσείο των Βασιλικών Τάφων είναι μια μοναδική εμπειρία, τόσο λόγω των εκθεμάτων όσο και λόγω της μοναδικής ατμόσφαιρας του χώρου.
Είναι υπέροχο να πηγαίνεις σε έναν τέτοιο χώρο και να έχεις το χρόνο να τον δεις με την ησυχία σου, να σταθείς σε ένα σημείο ενδιαφέροντος, να φανταστείς πώς ήταν παλιά… Να τον νιώσεις…
Σκέφτομαι τώρα πόσα ακόμα θα μπορούσαμε να έχουμε δει και δεν είδαμε. Μου φαίνεται αδιανόητο το γεγονός ότι τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι στην Ελλάδα, Απρίλη μήνα, κλείνουν στις 3.00 το μεσημέρι, λες και είναι τράπεζες. Δεν μπορώ να καταλάβω με ποιον σκοπό έχουν ιδρυθεί. Για να προσφέρουν απλώς θέσεις εργασίας ή για να τα επισκέπτεται ο κόσμος;
Η πρόταση του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού για τροποποίηση του ωραρίου φύλαξης από τις 8.00-15.00 που ισχύει σήμερα, στις 10.00-17.00 έπεσε στο κενό, μετά τις αντιδράσεις που εξέφρασε η Πανελλήνια Ένωση Υπαλλήλων Φύλαξης Αρχαιοτήτων! Και η κατάσταση φαίνεται ότι θα συνεχίσει ως έχει.
Κρίμα… Γιατί αν δεν αλλάξει κάτι, τα μουσεία θα καταντήσουν αυτό που απευχόμαστε. Κλειστοί χώροι. Απλές αποθήκες αρχαιοτήτων.