Ένας επιστήμονας της Εξελικτικής Βιολογίας στο Βερολίνο, ο CarstenNiemitzδημοσίευσε μια ενδιαφέρουσα θεωρία που απαντά στο ερώτημα. Ισχυρίζεται ότι οι άνθρωποι έμαθαν να περπατούν στα δυο τους πόδια μέσα στο νερό – ούτε στη σαβάνα ούτε σε κάποια πυκνή ζούγκλα. Ορισμένοι ερευνητές πείστηκαν, βλέποντας στη θεωρία του Niemitzμια καλή εξήγηση για ένα από τα πιο μυστηριώδη άλματα της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους. Οι πιο πολλοί συνάδελφοί του, όμως, εκφράζουν τη δυσπιστία τους.
«Το ερώτημα δεν είναι γιατί σηκωθήκαμε όρθιοι, αλλά γιατί παραμείναμε όρθιοι και αρχίσαμε να βαδίζουμε έτσι» εξηγεί το σκεπτικό του ο Niemitz. Όπως πολλοί ανθρωπολόγοι, ξεκινά από την αποδοχή ότι στην ουσία δεν υπήρχε καμία εύλογη αιτία για ένα πλάσμα που ζούσε στη στεριά, να κινείται στα δυο του πόδια. Κάθε άλλο. Τα τετράποδα κινούνται και πιο γρήγορα και πιο σίγουρα. Για να μην αναφερθούμε σε όλες τις σωματικές καταπονήσεις που «φόρτωσε» στον άνθρωπο η όρθια στάσοι: κιρσοί, δισκοπάθειες και συνδεσμικές κακώσεις είναι το τίμημα που κάθε άνθρωπος σχεδόν θα πληρώσει αργά ή γρήγορα για την πολυτέλεια του να ονομάζεται δίποδο. Άρα λοιπόν, θα πρέπει να υπήρχε ένας πολύ καλός λόγος που οι πρόγονοί μας έκαναν αυτό το βήμα.
Η ιστορία της έρευνας του Niemitzάρχισε το 2002 σε μια βερολινέζικη πισίνα. Ο Niemitzπαρατηρεί τους λουόμενους και καταγράφει κοινά πρότυπα συμπεριφοράς ανάμεσά τους. Για παράδειγμα, ότι οι άνθρωποι που επισκέπτονται την πισίνα κολυμπούν μόνο το 2% του χρόνου παραμονής τους σε αυτήν. Το 10% το περνούν τσαλαβουτώντας στα ρηχά. Όλη την υπόλοιπη ώρα τρώνε, πίνουν, κουβεντιάζουν ή μένουν ξαπλωμένοι. Τι σημαίνει αυτό; Ότι σκοτώνουν την ώρα τους;
Ο Niemitzπαρατήρησε επίσης τη συμπεριφορά των ζώων στο νερό. Όπως και ότι σε ντοκιμαντέρ οι ανθρωπίδες παρουσιάζονται να κινούνται όρθιοι στα ρηχά. Ο Niemitzπιστεύει ότι οι πρόγονοί μας «ειδικεύτηκαν», τρόπον τινά, σε μια ζωή κοντά και μέσα στο νερό. Έτσι έμαθαν να βαδίζουν στα δυο τους πόδια. Γιατί το να κινείται κανείς μέσα στο νερό στα δυο του πόδια και όχι στα τέσσερα έχει μια λογική: πρώτον μπορεί να εποπτεύει καλύτερα το χώρο και δεύτερον μπορεί να διασχίσει αποστάσεις μέσα στο νερό χωρίς να κολυμπήσει.
Το ίδιο το σώμα του σύγχρονου ανθρώπου φέρει σημάδια της προσαρμογής του σε μεγαλύτερη παραμονή μέσα στο νερό, σύμφωνα με τον Niemitz. Μαζί με συναδέλφους του στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, συνέκρινε θερμογραφικές λήψεις πιθήκων και ανθρώπων. Οι πίθηκοι εκλύουν θερμότητα κυρίως από το πρόσωπο, τα χέρια και τα πόδια, ενώ οι άνθρωποι κυρίως από το πρόσωπο και το στήθος. Στον άνθρωπο, η κοιλιά, τα χέρια και τα πόδια, χάρη στον υποδόριο λιπώδη ιστό, έχουν καλύτερη θερμομόνωση. Ο Niemitzερμηνεύει το γεγονός ως αποτέλεσμα της προσαρμογής του ανθρώπινου είδους στο παρατεταμένο… τσαλαβούτημα σε δροσερά ύδατα.
Ποιο είναι όμως το πλεονέκτημα που κέρδισαν οι πρόγονοί μας; Μα οι διατροφικές πηγές, απαντά ο Niemitz. Τα περίφημα Ω3 λιπαρά που βρίσκονται στα ψάρια και τα θαλασσινά. Άλλο ένα στοιχείο που συνηγορεί υπέρ της θεωρίας του είναι ότι πολλά από τα ανθρωπολογικά κατάλοιπα που συνδέονται με πρώιμους τύπους ανθρώπου, ηλικίας 5-6 εκατ. ετών, βρέθηκαν στην Αιθιοπία, το Τσαντ και την Κένυα, περιοχές που τότε βρίσκονταν στην άκρη ενός μεγάλου τροπικού δάσους, γεμάτες ποτάμια και λίμνες. Κατά συνέπεια, π.χ. ο Αρδιπίθηκος ίσως να έπρεπε να αναζητήσει την τροφή του στα ποτάμια και τις λίμνες.
Κι ενώ υπάρχουν, όπως είπαμε, υποστηρικτές της άποψης Niemitz, άλλοι θεωρούν ότι τα συμπεράσματά του βασίζονται στη σημερινή προτίμηση του ανθρώπου για το νερό και άρα ανήκουν στο χώρο της φαντασίας.