Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, προωθώντας την έρευνα σχετικά με την τεχνολογία, τη βιομηχανία και την οικονομική ιστορία της χώρας, επιχειρεί να στρέψει το ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινού στην κληρονομιά βασικών βιομηχανικών περιοχών της Αττικής, προβάλλοντάς την έτσι ώστε οι τοπικές κοινωνίες να την αξιοποιήσουν στην κατεύθυνση της αυτογνωσίας και της ανάπτυξής τους.
Στο πλαίσιο σειράς παρόμοιων δράσεων, το ΠΙΟΠ διοργανώνει επιστημονική συνάντηση με τίτλο «Από τις σκωρίες στη σκουριά: το μεταλλευτικό Λαύριο των νεώτερων χρόνων» το πρόγραμμα της οποίας περιλαμβάνει ανακοινώσεις που αφορούν στην ιστορία της μεταλλευτικής δραστηριότητας στο Λαύριο καθώς, επίσης, τη διαχείριση και προβολή της βιομηχανικής κληρονομιάς του.
Το Λαύριο συνδέθηκε με τη μεταλλευτική και μεταλλουργική τεχνολογία σε δύο απομακρυσμένες μεταξύ τους περιόδους της ελληνικής ιστορίας. Μετά την ακμή της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων αργυρούχου μολύβδου κατά την κλασική αρχαιότητα, μόλις στα μέσα του 19ου αιώνα –αναδεικνυόμενο σε σπουδαίο μεταλλευτικό-μεταλλουργικό κέντρο– αποτέλεσε το κατ’ εξοχήν πρόσωπο της νεωτερικής ταυτότητας της Ελλάδας. Τόσο η πόλη, όσο και η Λαυρεωτική ενδοχώρα είναι σήμερα ένας τόπος διάσπαρτος από κτίρια και εγκαταστάσεις που μαρτυρούν το απώτερο και κυρίως το πρόσφατο τεχνολογικό τους παρελθόν.
Το πρόγραμμα θα συμπληρωθεί το Σάββατο 13 Απριλίου 2013, 9:30, με επίσκεψη/ξενάγηση στο Ορυκτολογικό Μουσείο και το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (μεταφορά με τη φροντίδα του Ιδρύματος, κατόπιν σχετικής κράτησης).
Πρόγραμμα ομιλιών
Η ιστορία της μεταλλευτικής δραστηριότητας στο Λαύριο: υλικές και άυλες μαρτυρίες
— Αθανασία Μαρκουλή (δρ Μεταλλουργίας ΕΜΠ), «Η μεταλλευτική εκμετάλλευση του Λαυρίου από τη Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου».
— Γιώργος Ν. Δερμάτης (δρ Ιστορίας Πανεπιστημίου Louvain-la-Neuve), «Εταιρεία των Μεταλλουργείων Λαυρίου 1873-1917 (Ελληνική Εταιρεία)».
— Λοΐζος Παρασκευαΐδης (μεταλλειολόγος ΕΜΠ), «Η εργασία στα μεταλλεία του Λαυρίου μέσα από προφορικές μαρτυρίες».
— Όλγα Σενή (αρχιτέκτων MSc), «Η βιομηχανική αρχιτεκτονική του Λαυρίου στο γύρισμα του αιώνα (19ος-20ός)».
— Κώστας Μάνθος (αρχιτέκτων MSc), «Ανώνυμη Κεραμευτική Εταιρεία Λαυρίου, 1941-1957».
Η πολιτιστική διαχείριση και προβολή της βιομηχανικής κληρονομιάς του Λαυρίου
— Ασημάκης Χαδουμέλλης (Διευθυντής Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου-ΕΜΠ), «Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου: πόλος ανάπτυξης και πολιτισμού».
— Δέσποινα Μπαλόπητα (υποψ. διδάκτωρ Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ), «Το Αρχείο της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου και η διαχείρισή του».
— Ανδρέας Μπενάρδος (λέκτωρ, School of Mining and Metallurgical Engineering ΕΜΠ), «Έργα περιβαλλοντικής εξυγίανσης στο χώρο του Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου».
— Ιωσήφ Δακορώνιας-Μαρίνα, Μιχάλης Στουπάκης (αρχιτέκτονες–μηχανικοί ΕΜΠ), «Επανάχρηση συγκροτήματος παραγωγής αρσενικού στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου».
— Σόνια Χαραλαμπίδου (καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ), Νίκος Μπελαβίλας (επίκουρος καθηγητής Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ), «Μουσείο Μεταλλείας Μεταλλουργίας Λαυρίου και Κέντρο Τεχνικών και Πανεπιστημιακών Αρχείων».
— Ειρήνη Μιχαηλίδου (μέλος της παιδαγωγικής ομάδας του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Λαυρίου), «Το βιομηχανικό Λαύριο ως ερέθισμα για την αειφορική εκπαίδευση».