Στο Κρατικό Μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης πραγματοποιήθηκαν με ιδιαίτερη επιτυχία την Παρασκευή 24 Ιουνίου 2016 τα εγκαίνια της έκθεσης «Το Βυζάντιο μέσα στους αιώνες». Η έκθεση αποτελεί συνεργασία του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με το Μουσείο Ερμιτάζ και εντάσσεται στις εκδηλώσεις του έτους Ελλάδος-Ρωσίας, όπως έχει αμοιβαία χαρακτηριστεί το έτος 2016.

Από 24 Ιουνίου έως 2 Οκτωβρίου του 2016, το ρωσικό κοινό θα έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει στην Αγία Πετρούπολη 121 αριστουργήματα της βυζαντινής τέχνης, υψηλής ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας, τα οποία προέρχονται από 22 δημόσια μουσεία και εκκλησιαστικές συλλογές της Ελλάδος. Η παρουσίαση εμπλουτίστηκε με εκθέματα από το Ερμιτάζ που συνομιλούν με αντίστοιχα των ελληνικών συλλογών. Τμήματα ψηφιδωτών και τοιχογραφιών, φορητές ξύλινες εικόνες, χειρόγραφα με μοναδική διακόσμηση, γλυπτά, αγγεία, κοσμήματα, αντικείμενα μικροτεχνίας προερχόμενα από όλες τις περιόδους του βυζαντινού πολιτισμού, παρουσιάζουν την πολιτιστική διάσταση μιας μεγαλοπρεπούς αυτοκρατορίας και πιστοποιούν την καλλιτεχνική επίδρασή της, η οποία είναι ακόμη ορατή σε έργα σύγχρονης τέχνης.

Η αφήγηση ξεκινά από τα πρώιμα βυζαντινά χρόνια, όταν οι απηχήσεις της αρχαιότητας ήταν ακόμη έντονες και φτάνει στα χρόνια μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Η έκθεση κλείνει με τον «Άγιο Πέτρο» του Ελ Γκρέκο από την Εθνική Πινακοθήκη, έναν πίνακα συμβολικής σημασίας για την Αγία Πετρούπολη.

Ακολουθώντας ένα σαφές μουσειολογικό σκεπτικό, τα εκθέματα αποπειρώνται να φωτίσουν τον πολυεθνικό χαρακτήρα του Βυζαντινού κράτους, τις σχέσεις του με τους γείτονες και βεβαίως της πολυτάραχη ιστορία του· την ιστορία μιας αυτοκρατορίας που καλύπτει 1.100 χρόνια και η οποία εδραιώθηκε σε τρεις ηπείρους, συνταιριάζοντας τον αρχαίο ελληνορωμαϊκό πολιτισμό με την ορθόδοξη χριστιανική πίστη και τη βυζαντινή κοσμοθεωρία, αποτέλεσμα ωσμώσεων, συγκρούσεων και συμπορεύσεων· έναν κόσμο μέσα στον οποίο γαλουχήθηκαν και ρίζωσαν τόσο το νέο ελληνικό κράτος όσο και το ρωσικό.

Το Μουσείο Ερμιτάζ για να αναδείξει τη σημασία της έκθεσης τη συνδύασε εκτός των άλλων με το ετήσιο «Gala Banquet in the Winter Palace» με προσκεκλημένους υψηλούς αξιωματούχους, διπλωμάτες και μεγάλους χορηγούς του μουσείου.

Η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον Υφυπουργό Εξωτερικών, Ιωάννη Αμανατίδη, και τη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, και η Ρωσία από τον Υπουργό Πολιτισμού, V.R. Medinskiy. Ο Διευθυντής του Ερμιτάζ, M.B. Piotrovskiy, υποδέχτηκε και προσφώνησε την ελληνική αντιπροσωπεία και στη συνέχεια χαιρετισμούς απηύθυναν ο κ. Αμανατίδης, ο κ. Medinskiy και η κα Βλαζάκη.

Η συνεργασία της ελληνικής πλευράς με το μουσείο Ερμιτάζ έχει ήδη ξεκινήσει με την πρόδρομη έκθεση σκυθικών χρυσών θησαυρών στο Μουσείο της Ακρόπολης και την αντίστοιχη παρουσίαση στο Ερμιτάζ της αρχαϊκής «Κόρης 670» του παραπάνω ελληνικού μουσείου.

Φορείς δανεισμού

Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Εθνική Πινακοθήκη- Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Εκκλησιαστικό και Βυζαντινό Μουσείο Μητροπόλεως Μυτιλήνης, Ιερά Μονή Παναγίας Χοζοβιώτισσας (Αμοργός), Ιερά Μονή Βλατάδων (Θεσσαλονίκη), Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας (Αρχαιολογικό Μουσείο Άργους), Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών (Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου), Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας (Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών), Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας (Φρούριο Καράμπαμπα-Συλλογή Γλυπτών), Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας (Μουσείο Κάστρου Χλεμούτσι), Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας (Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας), Εφορεία Αρχαιοτήτων Καστοριάς (Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς), Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας (Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου), Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας (Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης), Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας (Βυζαντινό Μουσείο Φθιώτιδας), Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών (Αρχαιολογικό Μουσείο Σερρών), Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου (Βυζαντινό Μουσείο Χίου), Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου (Παλάτι Μεγάλου Μαγίστρου, Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου), Κρατικό Μουσείο Ερμιτάζ.