«Η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης ήταν η μεγαλύτερη θρησκευτική κοινότητα της πόλης, στη νεότερη φάση της ιστορίας της, μετά την άλωσή της από τους Οθωμανούς. Οι Εβραίοι είχαν φτάσει διωγμένοι από την Ισπανία με βάση το διάταγμα της Αλάμπρα το 1492. Την περίοδο της απελευθέρωσης οι Εβραίοι κάτοικοι αποτελούσαν την πλειοψηφία των πολιτών της Θεσσαλονίκης.
»Παρά τις αυξομειώσεις στον πληθυσμό, οι Εβραίοι άγγιζαν τους 50.000 την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ήταν πλήρως ενταγμένοι στην ελληνική κοινωνία. Στην Κατοχή και στις κοινές δυσκολίες στο λαό θα προστεθούν τα γεγονότα εναντίον των Εβραίων στην Πλατεία Ελευθερίας το καλοκαίρι του 1942 και η αρχή της τελικής φάσης του δράματος.
»Τον Μάρτιο του 1943 ξεκίνησε ο εκτοπισμός στο Άουσβιτς και η δολοφονία χιλιάδων Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης. Οι ιταλικές προξενικές αρχές προσπάθησαν να σώσουν όσους Εβραίους μπορούσαν. Όχι μόνον αυτούς που είχαν την ιταλική υπηκοότητα αλλά ακόμη περισσότερους χορηγώντας πιστοποιητικά ιταλικής ιθαγένειας».
«Από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα. Το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας» είναι ο τίτλος διάλεξης του ερευνητή Ανδρέα Μπουρούτη, την οποία διοργανώνει το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Μνήμης του εβραϊκού Ολοκαυτώματος.
Στην ομιλία του ο κ. Μπουρούτης θα σταθεί «στη δύσκολη αποστολή των Ιταλών αξιωματούχων Καστρούτσιο και Ζαμπόνι για τη διάσωση Εβραίων και τη μεταφορά τους με τραίνα στην Αθήνα στην ιταλική ζώνη κατοχής». Όπως αναφέρει: «Η έλευση στην Αθήνα θα αποτελέσει την προσωρινή σωτηρία. Η συνθηκολόγηση της Ιταλίας θα φέρει σε δύσκολη θέση τους Εβραίους στην πρωτεύουσα. Μέσα στο γενικευμένο κλίμα του τρόμου και στην προσπάθεια των ναζιστικών αρχών να εφαρμόσουν την “τελική λύση” και στην Αθήνα, κάποιοι θα σταθούν κοντά στους διωκόμενους Εβραίους. Το ΕΑΜ, ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός και δεκάδες ακόμη Έλληνες χριστιανοί, από όλες τις κοινωνικές τάξεις, με άμεσο κίνδυνο της ζωής τους θα συνδράμουν, θα κρύψουν και θα σώσουν εκατοντάδες Εβραίους. Η πράξη αυτή θα αποτρέψει τον ολοκληρωτικό αφανισμό και θα περισώσει την έννοια της “ανθρωπιάς” στην Ελλάδα».
Η ομιλία θα επικεντρωθεί στο διωγμό και την εκτόπιση των Εβραίων στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα και στις προσπάθειες που έγιναν από ορισμένες πλευρές (ιταλικό προξενείο Θεσσαλονίκης, αντιστασιακές οργανώσεις, αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός) για τη διάσωσή τους.
Η ομιλία θα δοθεί την Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015, και ώρα 19:00, στο Auditorium του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών (Πατησίων 47, τηλ. 210 5242646).
Είσοδος ελεύθερη.
