Στον τρίτο θάλαμο του μνημείου στο λόφο Καστά της Αμφίπολης εισήλθαν την Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2014 μέλη της διεπιστημονικής ομάδας της ανασκαφής, με στόχο να τεκμηριωθεί αρχαιολογικά η υφιστάμενη εικόνα του και να διαπιστωθεί η δομική κατάσταση του θαλάμου, ώστε να σχεδιαστούν τα αναγκαία μέτρα αντιστήριξης και υποστύλωσης.

Όπως διαπιστώθηκε από την επί τόπου παρατήρηση, το ύψος του αμμώδους χώματος βρίσκεται χαμηλότερα από ό,τι στους προηγούμενους δύο χώρους, ενώ επί των χωμάτων διαπιστώνονται αμμώδη φυσικά ιζήματα με απολιθώματα από όστρεα, που προέρχονται από το φυσικό έδαφος του λόφου Καστά. Σύμφωνα με τις γεωλογικές παρατηρήσεις φαίνεται ότι η επίχωση παραμένει αδιατάρακτη.

Εσωτερικά, η θόλος είναι κατασκευασμένη από πωρόλιθο, ακριβώς όπως και στους προηγούμενους θαλάμους. Στους τρεις κατακόρυφους τοίχους –ανατολικό, δυτικό και βόρειο– στο ορατό μέρος, επαναλαμβάνεται η ίδια μορφή μαρμάρινης επικάλυψης, όπως και στους δυο προηγούμενους θαλάμους, με ορθοστάτες, στέψη και ιωνικό επιστύλιο.

Στο νότιο τοίχο –στο εμφανές μέρος του– δεξιά και αριστερά του θυρώματος, συνεχίζεται η μαρμάρινη επικάλυψη. Οι υπερκείμενοι πωρόλιθοι καλύπτονται με επίχρισμα κόκκινου χρώματος. Το εσωτερικό τμήμα του υπέρθυρου έχει καταπέσει και η θόλος του θαλάμου δείχνει να βρίσκεται σε κατάσταση οριακής ισορροπίας, με τους θολίτες στην περιοχή της στέψης να παρουσιάζουν άνοιγμα αρμών, σε ικανό βάθος, από την εσωτερική επιφάνειά της. Στο σύνολο σχεδόν των θολιτών παρατηρούνται ρηγματώσεις και επιπλέον σε εκτεταμένες περιοχές, εκατέρωθεν της στέψης, διαπιστώθηκε σημαντική απώλεια μάζας του υλικού.

Οι μαρμάρινοι ορθοστάτες περιμετρικά, στο ορατό τμήμα των κατακόρυφων τοίχων, παρουσιάζουν συστηματικά αποκολλήσεις τεμαχίων τα οποία εντοπίστηκαν στην επιφάνεια της επίχωσης, φωτογραφήθηκαν, αριθμήθηκαν και περισυνελέγησαν. Οι αποκολλήσεις φαίνεται να είναι το αποτέλεσμα έντονης καταπόνησης, πιθανώς από τις μεγάλου ύψους επιχώσεις επί της θόλου. Συγκεκριμένα, το νότιο τμήμα του θαλάμου φορτίζεται από γαίες ύψους 2 μ. περίπου, ενώ στο βόρειο τμήμα οι γαίες έχουν ύψος περί τα 12-13 μ.

Τα ανωτέρω τεχνικά δεδομένα δεν επιτρέπουν την ασφαλή εκτέλεση εργασιών απομάκρυνσης χώματος από τον τρίτο θάλαμο, πριν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα προστασίας. Ειδικότερα, για την αντιστήριξη-υποστύλωση του θαλάμου θα χρησιμοποιηθεί ισχυρότερη διάταξη από αυτή των δύο προηγούμενων θαλάμων. Θα περιλαμβάνει σύστημα οριζόντιων πλαισιωτών δοκών, κατά μήκος και πλάτος του θαλάμου, για την αντιστήριξη των κατακόρυφων τοίχων από τις γεωστατικές ωθήσεις. Για τη στήριξη της θόλου θα χρησιμοποιηθούν μεταλλικές σωληνωτές δοκοί. Η απομάκρυνση του χώματος θα γίνεται τμηματικά, κατά περιοχές της επίχωσης, ώστε να καθίσταται εφικτή η ασφαλής προσαρμογή της έδρασης των αντιστηρίξεων.

Η εφαρμογή των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης θα διαρκέσει αρκετές ημέρες, εξαιτίας της δυσκολίας πρόσβασης στο χώρο και της ιδιαίτερης προσοχής που απαιτείται λόγω της δυσμενούς δομικής κατάστασης.

Τέλος, συνεχίζονται οι εργασίες γεωμετρικής τεκμηρίωσης του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου του, ενώ ο Δήμος Αμφιπόλεως τοποθέτησε νυχτερινό φωτισμό και σύστημα ασφαλείας.

Λίνα Μενδώνη: «Η αρχαιολογία πάντα μας εκπλήσσει»

Στην αρχαιολογική ανασκαφή της Αμφίπολης και τις διεργασίες που γίνονται, αναφέρθηκε η γγ του υπουργείου Λίνα Μενδώνη, σε συνάντηση που είχε με τους δημοσιογράφους στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης.

«Η αρχαιολογία πάντα μας εκπλήσσει» τόνισε η κα Μενδώνη αναφερόμενη στα έως τώρα αρχαιολογικά ευρήματα στο Λόφο Καστά, της Αρχαίας Αμφίπολης, ενώ έκανε αναφορά και σε όσα δημοσιεύτηκαν στα ΜΜΕ.

«Οι ενδείξεις λένε ότι κάποια στιγμή στα αρχαία χρόνια, πρέπει να έγιναν κάποιες παραβιάσεις, κάποιες απόπειρες. Μέχρι ποιο σημείο φτάσανε, δεν μπορούμε να το πούμε αυτό», δήλωσε η κα Μενδώνη απαντώντας στο ερώτημα της πιθανής σύλησης του ταφικού μνημείου και διευκρίνισε ότι «η ανασκαφή είναι αυτή που θα μας απαντήσει στο ερώτημα εάν ο τάφος είναι συλημένος, ή όχι».

Κατά την ολιγόλεπτη συνάντησή της με τους δημοσιογράφους, η γγ του υπουργείου Πολιτισμού αναφέρθηκε και στον πολύπλευρο ρόλο και στη συνεχή παρουσία της στον αρχαιολογικό χώρο του λόφου Καστά, εξηγώντας ότι πρόκειται για ένα μεγάλο εργοτάξιο με πολλαπλές ανάγκες, ώστε να επιτευχθεί η προστασία, η συντήρηση και η ανάδειξή του.

«Η συγκεκριμένη ανασκαφή έχει το στοιχείο του ξαφνικού και του απρόσμενου. Είμαι εδώ για να διευκολύνουμε, μέσω του υπουργείου Πολιτισμού, την κα Περιστέρη και την επιστημονική ομάδα που την πλαισιώνει. Σε πολύ σύντομο διάστημα δημιουργήθηκε ένα εργοτάξιο που υποστηρίζει όλες τις διαδικασίες της ανασκαφής. Η παρουσία μας εδώ δείχνει ότι το κύριο μέλημά μας είναι να μην υπάρξει και να μην επηρεαστεί από τίποτα η ανασκαφική έρευνα και να ακολουθηθούν όλες οι αρχές της επιστημονικής δεοντολογίας», τόνισε η κα Μενδώνη.

Η κα Μενδώνη σχολίασε θετικά τη δημοσιότητα που έχει πάρει παγκοσμίως η αρχαιολογική ανασκαφή του λόφου Καστά. «Η Ελλάδα έχει τεράστια δύναμη διά του πολιτιστικού της αποθέματος, ότι ασχολείται ο διεθνής Τύπος και έχει την αγωνία που έχουμε όλοι μας. Αυτό μόνο όφελος είναι, αυτό που κάνει κακό είναι ότι ο καθένας βγαίνει και λέει όχι απόψεις, αλλά φήμες, που μόνο προβλήματα δημιουργούν», σημείωσε.