Πολύχρωμα ενδύματα με σχέδια εμφανίστηκαν κατά την πρώιμη Εποχή του Σιδήρου στη  Δανία, σύμφωνα με νέες αναλύσεις από 180 δείγματα υφασμάτων από 26 διαφορετικά ευρήματα από τυρφώνες.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την Ulla Mannering, ανώτερη ερευνήτρια και αρχαιολόγο στο Κέντρο για την Έρευνα των Υφασμάτων του Δανικού Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.  «H έναρξη της Εποχής του Σιδήρου σήμανε μια επανάσταση στη μόδα, κατά την οποία τα ενδύματα έγιναν πολύχρωμα και με σχέδια», λέει η ερευνήτρια. Κατά την παραδοσιακή θεωρία, η πρόσβαση σε πολύχρωμα υφάσματα στη Σκανδιναβία  ξεκινά μετά τον 1ο μεταχριστιανικό αιώνα. Η αποκάλυψη αυτή όμως μεταθέτει τη χρονολόγηση προς τα πίσω για τουλάχιστον 500 χρόνια.

Οι νέες αναλύσεις δείχνουν επίσης ότι τα σώματα των τυρφώνων (βάλτων)   – γνωστά στη διεθνή βιβλιογραφία ως bog bodies – από τα οποία προέρχονται τα υφάσματα είναι παλαιότερα από όσο πιστευόταν, με τα περισσότερα από αυτά να χρονολογούνται πριν από περισσότερα των 2.000 χρόνων.

Η αποκάλυψη επίσης θέτει σε αμφισβήτηση τη θεωρία ότι τα σώματα, τα οποία είχαν ταφεί σε αρχαίους τυρφώνες θυσίας, ήταν φυλακισμένοι ή φτωχότερα άτομα που, για κάποιο λόγο, είχαν προοριστεί να θυσιαστούν ή να τιμωρηθούν.

«Τα ράσα κάνουν τον παπά…»

Τα νέα ευρήματα αντιπροσωπεύουν μια νέα αρχή στις προσπάθειες να κατανοήσουμε το γιατί τα σώματα κατέληξαν στον τυρφώνα και οι ενδυμασίες παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στην έρευνα αυτή. «Τα υφάσματα δεν είχαν ληφθεί υπόψιν προηγουμένως κατά την εκτίμηση της κοινωνικής θέσης που είχαν αυτοί οι άνθρωποι», λέει η Mannering. Ένα σώμα που έχει αρκετό ενδιαφέρον για εκείνη και την  ομάδα της είναι η «γυναίκα του Huldremose», που βρέθηκε σε έλος στη Γιουτλάνδη στις 19 Μαΐου του 1879. Η ενδυμασία της αποτελούνταν από δύο πανωφόρια από δέρμα προβάτου, και μια φούστα κι ένα μαντίλι υφασμένα από φυσικά βαμμένο μαλλί.  Η «γυναίκα του Huldremose» έχει πληγή στο ένα της μπράτσο, η οποία έχει θεωρηθεί ώς σημάδι ότι χτυπήθηκε και θυσιάστηκε στους θεούς. Παρ όλ’ αυτά, η πληγή είναι πιθανότερο να εμφανίστηκε μετά την κατάληξη της γυναίκας στον τυρφώνα.

Ερευνώντας πιο εμπεριστατωμένα, είναι φανερό ότι ήταν πλούσια ντυμένη, με πανωφόρι κατασκευασμένο από τα δέρματα περίπου 14 προβάτων, μια μακριά φούστα κι ένα μαντίλι, και κεντημένο μεσοφόρι.  Όχι μόνο η ενδυμασία της ήταν υψηλής ποιότητας αλλά είχε και πολλά χρώματα, κυρίως κόκκινο, που δεν χρησιμοποιούνταν ευρέως την εποχή εκείνη.

«Δεν ξέρουμε πώς πέθανε αλλά η ενδυμασία της συστήνει υψηλή κοινωνική θέση», αναφέρει η αρχαιολόγος.

Αρχαίο νήμα αποκαλύπτει την τεχνολογία του παρελθόντος

Στην ανάλυση που πραγματοποιήθηκε σε βελγικό ερευνητικό ινστιτούτο, οι επιστήμονες απέσπασαν τα χημικά συστατικά των βαφών των υφασμάτων, κάτι που τους επέτρεψε να «χαρτογραφήσουν τη χημική σύνθεση των χρωμάτων».

Οι αναλύσεις αποκάλυψαν ότι κατά την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου, οι άνθρωποι ήταν ικανοί να βάφουν τα υφάσματά τους κίτρινα, μπλε και κόκκινα. Η βιομηχανία υφασμάτων με πολλά διαφορετικά χρώματα απαιτούσε τη γνώση πολλών τεχνικών βαφής οι οποίες απαιτούσαν πολλαπλά λουτρά βαφής.  Καθώς δεν βρέθηκαν χρώματα ή σχέδια στα ενδύματα της Εποχής του Χαλκού, η Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου θα πρέπει να αποτέλεσε την αφετηρία της τεχνολογικής προόδου που επέτρεψε την παραγωγή υφασμάτων και ενδυματολογικών σχεδίων σε διαφορετικά είδη χρωμάτων.