Η υποδειγματική αναστήλωση ενός αρχαίου μνημείου όπως είναι η Ακρόπολη της Λίνδου (Ρόδος), που είχε υποστεί μια σκηνοθετική αναστήλωση-ανακατασκευή από τους Ιταλούς (1938-1940), μπορεί να καταστεί «μπούσουλας» για τη «θεραπεία» πολλών μνημείων της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας με ανάλογα προβλήματα. Όπως για παράδειγμα για το Κολοσσαίο της Ρώμης όπου, σύμφωνα με δημοσιεύματα, καταρρέουν κομμάτια από τα κονιάματά του.
Η σχετική τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια εξαιτίας του πλήθους των μνημείων που μπήκαν στην «εντατική» θα μπορούσε θαυμάσια να εξαχθεί στο εξωτερικό. Είναι κι αυτή μια πολύτιμη περιουσία που αποκτήθηκε από τα συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα. Η άποψη αυτή διατυπώθηκε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο με αφορμή τα έργα αναστήλωσης και συντήρησης της Ακρόπολης της Λίνδου που βαίνουν προς ολοκλήρωση. Έχει γίνει ήδη το 90% του συνόλου του έργου.
Βέβαια, πίσω από τα έργα της Λίνδου, υπήρχε μια εξαιρετική προσωπικότητα που φρόντιζε με κάθε τρόπο να προχωρήσουν. Ήταν η αείμνηστη Ηώς Ζερβουδάκη που πριν από ένα χρόνο σκοτώθηκε από έναν μηχανόβιο έξω από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Η σπουδαία αυτή αρχαιολόγος ως πρόεδρος της Επιτροπής Λίνδου είχε αγωνιστεί για να μπορεί να πει προχθές στο ΚΑΣ με υπερηφάνεια η διάδοχός της Αγγελική Γιαννικουρή ότι «σύντομα θα υλοποιηθούν και τα μέρη που εκκρεμούν».
Η συζήτηση στο ΚΑΣ αφορούσε τη συντήρηση του δυτικού τοίχου στον ναό της Αθηνάς κι έγινε σε κλίμα συγκίνησης, γιατί συνέπεσε με την ημέρα των γενεθλίων της αδικοχαμένης αρχαιολόγου. Το Συμβούλιο είχε την ευκαιρία να ακούσει την επικεφαλής του Κέντρου Λίθου, Κέλυ Κουζέλη, να παρουσιάζει τα αποτελέσματα της πιλοτικής μεθόδου που εφαρμόστηκε για τη στερέωση των λίθων, η οποία απεδείχθη πολύ καλύτερη από εκείνες που χρησιμοποιούνταν μέχρι πρόσφατα. Γι’ αυτό, ελέχθη πως το Κέντρο Λίθου βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στην πρωτοπορία της έρευνας, δοκιμάζει μεθόδους και αποκτά τεχνογνωσία πολύτιμη για τη συντήρηση των μνημείων σε παγκόσμια κλίμακα.
Ο υπό συντήρηση ναός της Λινδίας Αθηνάς δεσπόζει πάνω στην Ακρόπολη της Λίνδου. Το Ιερό αυτό υπήρξε στην αρχαιότητα το σπουδαιότερο της Ρόδου. Είναι ένας ναός δωρικός αμφιπρόστυλος και διαδέχθηκε έναν παλαιότερο ναό ο οποίος είχε καταστραφεί από πυρκαγιά.
Τον χώρο ανέσκαψαν οι Δανοί (1902-1905) κι έπειτα από 30 και πλέον χρόνια προχώρησαν οι Ιταλοί σε εκτεταμένες αναστηλώσεις που θύμιζαν περισσότερο σκηνοθετική αναπαράσταση του μνημείου. Η μεθοδολογία τους, που επέτρεπε τη διάτρηση των αρχαίων μελών, τη σύνδεσή τους με τσιμέντο και σίδερα και την ενσωμάτωση νέου πωρόλιθου, αλλά και η έκθεση όλων αυτών σε ένα περιβάλλον εχθρικό (από την υγρασία της θάλασσας), είχαν αποτέλεσμα τη διάβρωση του υλικού ήδη από τη δεκαετία του 1960. Το 1975 κατέρρευσε ένας κίονας, απαγορεύθηκε η κυκλοφορία των επισκεπτών στα ετοιμόρροπα τμήματα κι άρχισε να δρομολογείται το πρόγραμμα σωτηρίας.
Μαζί με την άρση της ετοιμορροπίας των λίθων οι αναστηλωτές έπρεπε να ξαναβρούν τις αρχικές θέσεις των αρχαίων που είχαν παρατοποθετηθεί. Πολύ δύσκολη δουλειά. Τώρα, είναι σε θέση να πουν ότι οι αστοχίες των Ιταλών έχουν σε μεγάλο βαθμό διορθωθεί. Τώρα δρομολογείται η συντήρηση του δυτικού τοίχου του ναού. Θα ακολουθήσει η συντήρηση τμήματος της στοάς. Θα χρειαστεί να εξυγιανθούν 105 λίθοι (εμβαδού 93 τ.μ.). Σύμφωνα με την κ. Κουζέλη, θα εφαρμοστεί η νέα μέθοδος της κολλώδους διασποράς, που αποκαθιστά τη συνοχή του υλικού.

Πηγή: Ελευθεροτυπία, Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, 21/5/10

http://www.enet.gr/?i=news.el.texnes&id=164766